Bakım İpuçları
1. Yıkama
Yıkama, tımar sürecinin önemli bir parçasıdır. Köpeğinizin ne sıklıkta yıkanması gerektiği, sahip olduğu tüylerinin uzun veya kısalığı, dışarıda ne kadar zaman geçirdiği ve ne kadar kirlendiğine bağlıdır. Aslında, köpeğinizin ne zaman yıkanacağına karar vermek size kalmıştır. Bazı köpekler 2 veya 3 haftada bir yıkanma ihtiyacı duyarken, bazıları 6 hafta kadar bekleyebilir.
Bazı köpekler suyu severken bazıları nefret eder. Köpeğinizin hislerine bağlı olarak, banyo zamanı mutlu ve eğlenceli ya da zorlu ve yorucu olabilir. Eğer banyodan hoşlanmayan bir köpeğiniz varsa, işlem sırasında sakince konuşarak, hatta şarkı söyleyerek sakinleşmesine yardımcı olabilirsiniz. Sesinizin tonu onu sakinleştirecektir.
Sıcak bir iklimde yaşıyorsanız ve dış mekanınız varsa, köpeğinizi bir bahçe hortumu kullanarak dışarıda yıkayabilirsiniz. Köpeğinizi içeride yıkıyorsanız, küvet veya duşun zeminine plastik bir mat yerleştirmeniz köpeğinizin ayağının kaymasına engel olur ve yere güvenle basmasını sağlar. Bir köpeği yıkamanın pis bir iş olduğu ve banyonuzda her karenin ıslanacağı gerçeğine hazır olun! Yıkama bittikten sonra banyoyu silmek için hazırda birkaç adet kuru havlu bulundurun.
Yumuşak bir köpek şampuanı, pamuk ve yıkama bezi hazırlayın. Köpeğinizi küvete yerleştirin ve sıcak suyla ıslatın (su kaçmaması için kulaklarını vazelinli pamukla tıkayın), tüylerin derisine kadar ıslandığından emin olun. Vücudunun her noktasını ıslatmayı kolaylaştırmak için püskürtme ucundan yararlanılabilir. Şampuan uygulayın ve köpürene kadar tüylerini ovalayın. Yüzünü temizlerken ıslak bir bez kullanın ve gözlerine sabun kaçmamasına dikkat edin. Tüm vücudunu sabundan arındırana kadar ılık suyla durulayın. İsterseniz, bu işlemin ardından saç kremi uygulayabilirsiniz.
Durulamayı bitirdikten sonra, eğer mümkünse fazla suyu üzerinden silkelemesine izin verin. Ardından, havluyla baştan aşağı kurulayın. Tüyleri uzunsa, tamamen kuruduğundan emin olmak için kurutma makinesi ile tarayarak kurutabilirsiniz.
2. Tırnak Kesme
Köpeğiniz yürürken tırnaklarının zeminde çıkardığı sesi duyuyorsanız, tırnak kesme zamanı gelmiş demektir. Aslında tırnaklar, ayak tabanını geçmemeli ve bu noktadan sonrası kesilmelidir. Gereğinden uzun tırnaklar, ağırlık merkezinin patinin arka tarafına kaymasına neden olarak köpeğinizin ayaklarına gereksiz yük binmesine yol açar. Uzun tırnaklar ayrıca derisinin, mobilyaların ve diğer nesnelerin çizilmesine neden olur. Tırnakların uzadığını fark ettiğinizde veteriner hekiminize başvurmalısınız.
3. Göz Temizliği
Köpekler, insanlarda da görülen arpacık, alerji ve enfeksiyon gibi birçok göz rahatsızlığına duyarlı olduğundan, köpeğinizin gözlerini düzenli olarak temizlemelisiniz. Köpeğin gözleri sağlıklıysa, gözdeki berrak sümüksü salgı normaldir ve yumuşak ve nemli bir bez ile silinmelidir. Eğer salgı sarımsı renkte veya kanlıysa, köpeğinizi derhal veteriner hekiminize götürmelisiniz.
Birçok açık renkli köpekte, gözlerin çevresindeki tüyleri nemlendiren ve bakteri üremesine yol açan aşırı göz sıvısı nedeniyle, gözlerinin alt tarafında kahverengi renkte gözyaşı izleri oluşabilir. Bu gözyaşı lekelerini önlemek için köpeğinizi temiz tutun ve tüylerinin gözüne girmesini engelleyin. Gözyaşı izlerini temizlemek için kullanılan çok sayıda ticari ürün bulunmaktadır.
4. Kulak Temizliği
Kanişler gibi çok tüylü köpekler, kulak kanallarında tüy gelişimine yatkındır ve bunların tercihen düzenli şekilde alınması gerekir. Bunun için veteriner hekiminize başvurmalısınız.
Bir kulak sorunu baş gösterdiğinde, köpeğinizde bazı belirtiler görülür. Sık sık kafasını sallar, kulağını yere sürter veya ayağıyla kaşıyarak tırmalar. Bu belirtilere rastlarsanız, veteriner hekiminizi ziyaret etmelisiniz.
5. Diş Fırçalama
Köpeklerin yaklaşık yüzde 80'i, üç yaşına kadar diş eti hastalıklarına yakalandığından, köpeğinizin dişlerinin ve diş etlerinin bakımı çok önemlidir. Bu hastalıkların işaretleri, rengi değişen dişler, kötü kokulu nefes, şişen diş etleri, alçak diş eti çizgisi ve kolayca kanayan diş etleridir. Veteriner hekiminize yaptığınız düzenli yolculuklara ek olarak, köpeğinizin dişlerinin ve diş etlerinin sağlığını korumanın en iyi yolu, dişlerini fırçalamaktır.
Birçok köpek dişlerinin fırçalanması fikrine çabucak ısınamayacağından, alışmalarını sağlamak için biraz çaba ve zaman harcamanız gerekecektir. Parmağınızla diş etlerine hafifçe masaj yaparak başlayın ve parmağınızın ağzının içinde bulunmasına alışmasını sağlayın. Ayrıca, diş macununa alışmasını sağlamak için de biraz diş macunu yalamasına izin vermelisiniz. İyice alıştıktan sonra, dudaklarını hafifçe kaldırın ve parmağınızı kullanarak dairesel hareketlerle diş etlerinin dibine, üst ve ön tarafına masaj yapmaya başlayın.
Birkaç basit diş eti masajı seansından sonra sıra fırçalamaya gelir. Bir köpek diş fırçasına veya parmağınıza sararak kullanacağınız ince bir beze ve özellikle köpekler için tasarlanmış bir diş macununa ihtiyacınız olacaktır. Köpek diş fırçası kullanacaksanız, özellikle köpeğinizin ağzına uygun olan bir diş fırçası seçtiğinizden emin olun. Ön dişlerle başlayın ve hepsi fırçalanana kadar kademeli olarak diğerlerini de fırçalayın. Köpeğiniz, dili ile dişlerin iç tarafındaki artıkları temizleyebildiği için dişlerin dış tarafındaki yiyecek artıklarını temizlemeye odaklanın. Mümkünse, köpeğinizin dişlerini her gün fırçalamalısınız.
6. Tüy Fırçalama
Tüylerini fırçalama, köpeğinizin sağlıklı görünmesi ve hissetmesini sağlamanın en önemli parçasıdır. Keçeleşmiş tüyler her türlü deri hastalığına sebep olabilir ve çoğu zaman bir sorunun çok geç olmadan fark edilmesini önler. Ayrıca, matlaşmış veya dökülmeye başlamış tüyler de bir sağlık sorununun işareti olabilir ve fırçalama yoluyla yapılan düzenli tüy dokusu incelemeleri köpeğinizin derisinde herhangi bir değişiklik olup olmadığını fark etmenize olanak tanır. Fırçalama yaparken aynı zamanda deriye yapılan masaj sonucu kan dolaşımı da uyarılmış olur. Vücudunun her parçasının bakımlı olmasını sağlamak da ayrıca çok önemlidir.
a. Kısa Tüylü Köpekler
Görünümü pürüzsüz ve parlaktır. Kısa tüylü köpekler, fırçalamaya vakti olmayan kişiler için çok ideal köpeklerdir. Fırçalama ve ara sıra banyodan başka bir bakım gerektirmezler. Kısa tüylü köpeklerin her gün fırçalanması gerekmese de köpeğinizi ara sıra tüylerin uzama yönünü takip ederek fırça ile fırçalamalısınız. Köpeğinizi fırçalamak, yağın tüyler üzerinde eşit şekilde dağılmasını sağlamaya ve derinin dökülen tüyler ve pislikten temizlenmesine ek olarak, onunla bir bağ kurmak için harika bir yoldur. Hem fırçalanma hissinden hem de sizinle zaman geçirmekten keyif alacaktır.
Fırçalama için gerekli temel alet bir fırçadır. Fırçalamaya başlarken, tüylerin uzama yönünü izleyin. Deriyi canlandırmaya yetecek kadar basınç uygulayarak kafanın arkasından kuyruğa doğru tarayın. Kısa tüylü köpeğinizin karnını ve alt taraflarını fırçalarken özellikle dikkatli olun.
Aşağıdakiler bazı popüler kısa tüylü cinslerdir:
Basset Hound, Beagle, Boston Terrier, Boxer, Bulldog, Dalmaçyalı, Danua, Greyhound, Labrador Retriever, Minyatür Pinscher, Pug, Rottweiler, Weimeraner.
b. Orta Uzunlukta Tüylü Köpekler
Orta uzunlukta tüyler genellikle 2,5 cm'den uzundur ancak yine de çok kısa görünür. Aşırı derecede kirlenmediği ve keçeleşmediği için orta uzunlukta tüylü köpeklerin tüylerinin fırçalanması nispeten kolaydır. Bazı orta uzunlukta tüylü cinslerin boyun, kulak, yüz ve ayaklarındaki tüylerin ara sıra kısaltılması gerekebilir, ancak genellikle haftada bir fırçalama yeterli olacaktır. Köpeğinizi, gerektikçe yıkayın ve ardından tamamen kurulayın. Kurulamak için havlu ve hatta düşük ısıda çalışan bir kurutma makinesi kullanabilirsiniz. Kuruduktan sonra, bir makasla kürkünün uç kısımlarını düzeltin. Arkanıza bir adım atıp yaptığınız işe şöyle bir bakmadan aralıksız kesmeye devam etmeyin! Orta uzunlukta tüyler fazla kısaltma gerektirmediğinden yanlışlıkla fazla kesebilirsiniz.
Aşağıdakiler yaygın olarak görülen bazı orta uzunlukta tüylü cinslerdir:
Akita, Avustralya Çoban Köpeği, Border Collie, Brittany, Cavalier King Charles Spaniel, Alman Çoban Köpeği, Golden Retriever, Great Pyreness, Pembroke Welsh Corgi, Saint Bernard, Sibirya Kurdu.
c. Uzun Tüylü Köpekler
Uzun tüylü cinsler üç kategoriye ayrılır: parçalı uzun tüylü köpekler, uzun tüylü küçük köpekler ve uzun tüylü büyük köpekler. Her tipin farklı fırçalama gereksinimleri bulunur.
I. Parçalı Uzun Tüylü Köpekler
Parçalı uzun tüylü köpeklerin, sırtları boyunca çok düzgün bir biçimde ayrılması gereken uzun tüyleri olur. Birçok kişi bu tür tüyleri ayırmanın, fırçalamanın en zor kısmı olduğunu söyler. Parçalı uzun tüylü bir köpeği yıkadıktan sonra, havlu ile kurulayın ve ardından tüylerin düğümlenmemesi için kurutma makinesi ile kurutun. Tüyler kuruduktan sonra, köpeğin arkasına geçin ve tarağın ucunu burnunun tam üzerine yerleştirin. Daha sonra, çok yavaş hareketlerle başın üzerinden ensesine doğru ve kuyruk sokumuna kadar, tüyleri her iki yana tarayarak ayrımı biçimlendirin. Ayrımı mükemmel şekilde düzelttikten sonra, öyle kalması için tüm kürke şekillendirici püskürtün.
Bu kategoride yalnızca sekiz cins bulunur:
Afgan Tazısı, Lhasa Apso, Maltese, Skye Terrier, Shih Tzu, Silky Terrier, Tibetan Terrier ve Yorkshire Terrier’dir.
II. Uzun Tüylü Küçük Köpekler
Uzun tüylü küçük köpeklerin tüylerinin arkaya doğru ayrılmasına gerek yoktur; ancak, fırçalama işi oldukça zorlu olabilir. Bu cinsler her gün fırçalanmalıdır.
Küçük köpeğinizi yıkadıktan sonra, havluyla kurulayın ve ardından düğümlenmesini önlemek için kurutma makinesi ile kurutun. Kurutma makinesiyle kuruturken, bir yandan da dişli fırça ile sürekli fırçalayarak tüylerini kabartın. Tüyleri tamamen kuruduğunda, bir makasla (veya elektrikli kesici) köpeğinizin alt tarafındaki tüyleri kısaltın. Ardından, ayak tabanlarını ve ayaklarını, tüyler yere ancak değecek şekilde kısaltın. Köpeğinizin başındaki ve yüzündeki tüyleri fırçalayarak ve tarayarak tamamlayın.
Aşağıdakiler bazı popüler uzun tüylü küçük köpeklerdir:
Havanese, Tüysüz Çin Köpeği, Pekinez, Pomeranian
III. Uzun Tüylü Büyük Köpekler
Uzun tüylü büyük köpeklerin fırçalama gereksinimleri, uzun tüylü küçük köpeklerin gereksinimlerine benzer. Tek fark, uzun tüylü büyük köpekler dışarıda vakit geçirmeyi daha fazla sevdiklerinden, tüylerinin muhtemelen daha kirli olması ve düğümler bulunmasıdır. Uzun tüylü büyük köpeğinizi fırçalamak için yıkayın ve tüylerini kurulayın. Daha sonra, tüm tüylerini kurutma makinesi ile iyice kuruturken, dişli bir fırçayla tüylerini fırçalayın ve kabartın ve hiçbir düğümü atlamadığınızdan emin olun. Köpeğinizin alt tarafındaki ve patilerindeki tüyleri kısaltın ve yüzü ve başındaki tüyleri fırçalayın ve tarayın.
Aşağıdakiler bazı popüler uzun tüylü büyük köpek cinsleridir;
Bearded Collie, Chow Chow, Cocker Spaniel İrlanda Seteri, Newfoundland, Old English Çoban Köpeği, Saint Bernard, Samoyed.
d. Sert Tüylü Köpekler
Sert (veya kırık) tüyler, yumuşak ya da ipeksi değildir. Düzgün bir şekilde fırçalanan sert tüyler, pürüzlü ve sert olmalıdır. Sert tüylerin dökülmemesi, böyle köpekleri alerji sorunları olanlar için ideal bir seçim haline getirir.
Aşağıdakiler yaygın olarak görülen bazı sert tüylü cinslerin listesidir:
Affenpinscher, Border Terrier, Brüksel Griffonu, Dandie Dinmont Terrier, Irish Terrier, Otterhound, Scottish Terrier, West Highland White Terrier.
e. Dalgalı Tüy
Dalgalı yapıda tüyler, bukleler ile karakterize edilir ve bu nedenle genellikle kıvırcık tüy olarak anılır. Bu tür tüyler; kolayca dolaşır, düğümlenir ve kurumaya yatkındır. Dalgalı tüylü köpeğinizi fırçalamadan önce, kırılmaları engellemek için herhangi bir tür saç kremi sürmelisiniz.
Dalgalı tüylerin bakımı oldukça zor olabilir. Özel öneriler almak için veteriner hekiminize danışın.
Aşağıdakiler yaygın olarak görülen dalgalı tüylü köpek cinsleridir;
Bichon Frise, Kıvırcık Kürklü Retriever, Irish Water Spaniel, Komondor, Kaniş, Portekiz Su Köpeği.